Xét nghiệm Procalcitonin (PCT)

Xét nghiệm Procalcitonin trong máu là một xét nghiệm mới để chẩn đoán và theo dõi nhiễm khuẩn nhanh chóng, chính xác, hiệu quả, được đánh giá cao nhất trong các loại marker sinh học (dấu ấn chỉ điểm) trên cả ba tiêu chuẩn về chẩn đoán, tiên lượng và theo dõi nhiễm khuẩn.

>>> Có thể bạn quan tâm: Xét nghiệm dấu ấn ung thư

Procalcitonin (PCT) là tiền chất của hormon calcitonin, được cấu tạo từ 116 acid amin.

PCT được sản xuất bởi các tế bào C (tế bào thần kinh nội tiết) trong tuyến giáp, xuất hiện trong phổi và ruột.

Cấu Trúc Hóa Học Của Pct — Cấu trúc hóa học của PCT

Bình thường, PCT xuất hiện trong máu với nồng độ thấp. Khi bị kích thích bởi một tổn thương nặng, đặc biệt trong nhiễm khuẩn toàn thân, PCT tăng cao do được sản xuất thêm các tế bào khác trong cơ thể như tế bào gan, phổi, monocyte…

Trong huyết thanh, procalcitonin có thời gian bán hủy là từ 19 đến 24 giờ. Trong nhiễm khuẩn, nồng độ PCT sẽ gia tăng sau khoảng 2 giờ, trong khi đó CRP bắt đầu tăng sau khoảng 6 giờ. Khi tình trạng nhiễm khuẩn được hồi phục, PCT sẽ quay trở lại giá trị bình thường trong vài ngày.

Hiện nay, procalcitonin được định lượng bằng phương pháp Miễn dịch điện hóa phát quang ECLIA (electrochemiluminescence immunoassay) trên các máy phân tích miễn dịch hoàn toàn tự động của Roche.

>>> Có thể bạn quan tâm: Xét nghiệm globulin miễn dịch

Chỉ định

So với các marker khác, PCT có tính đặc hiệu cao, PCT thích hợp được sử dụng để chẩn đoán, hướng dẫn điều trị và đánh giá tiên lượng bệnh.

PCT thường được chỉ định để:

Chẩn đoán phân biệt viêm do nhiễm khuẩn và viêm không do nhiễm khuẩn.
Theo dõi các bệnh nhân có nguy cơ nhiễm khuẩn, phát hiện các nhiễm khuẩn ảnh hưởng hệ thống hoặc các biến chứng của nhiễm khuẩn, đặc biệt trong nhiễm khuẩn huyết.
Đánh giá tiên lượng và diễn biến của các bệnh viêm nặng như:
- Viêm phúc mạc (peritonitis);
- Nhiễm khuẩn (sepsis);
- Hội chứng đáp ứng viêm hệ thống (systemic inflammatory response syndrome: SIRS);
- Hội chứng suy chức năng đa cơ quan (multiple organ dysfunction syndrome: MODS);
Chỉ dẫn, đánh giá hiệu quả sử dụng kháng sinh trong điều trị nhiễm khuẩn.

Phân tích xét nghiệm PCT

Mẫu 2ml máu được lấy bất kỳ với, không chống đông hoặc chống đông.

Thời gian làm xét nghiệm mất 1 giờ. Trước khi làm bệnh nhân không cần chuẩn bị trước, không cần nhịn đói.

Giá trị nồng độ PCT được khuyến cáo theo Hiệp hội nhiễm khuẩn Đức năm 2006 như sau:

PCT < 0,05 ng/ml: Giá trị bình thường
PCT < 0,10ng/ml: Không chỉ định dùng kháng sinh
PCT < 0,25ng/ml: Không khuyến cáo dùng kháng sinh, nếu trị liệu giảm xuống mức này thì tiếp tục dùng cho hiệu quả.
PCT > 0,25ng/ml: Khuyến cáo và cân nhắc sử dụng kháng sinh.
PCT > 0,50 ng/ml: Chỉ định kháng sinh là bắt buộc.
PCT 0,50 – 2,0 (ng/ml): Nhiễm khuẩn do đáp ứng viêm hệ thống, nguyên nhân có thể là chấn thương, phẫu thuật sau chấn thương, sốc tim…
PCT 2,0 – 10 (ng/ml): Đáp ứng viêm hệ thống nghiêm trọng (SIRS), nguyên nhân bởi nhiễm trùng hệ thống và nhiễm khuẩn huyết, chưa có suy đa tạng.
PCT > 10 ng/ml: Đáp ứng viêm hệ thống sâu do nhiễm khuẩn huyết nghiêm trọng hoặc sốc nhiễm khuẩn.

Phân Tích Mẫu Xét Nghiệm Pct — *Phân tích mẫu xét nghiệm PCT*

Có nhiều loại dấu ấn chỉ điểm, nhiều loại hormon, enzym được lấy mẫu xét nghiệm và là cơ sở chẩn đoán đáng tin của các y bác sĩ. Trong đó, PCT là một trong những xét nghiệm nhiễm khuẩn có tính đặc hiệu cao nhất, thích hợp cho việc đưa ra chẩn đoán, hướng dẫn điều trị và đánh giá tiên lượng xác đáng. Xét nghiệm PCT cần đến trang thiết bị máy móc tối tân, kết quả phải được phân tích bởi chuyên gia có chuyên môn và nhiều năm kinh nghiệm.

Để nhận được tư vấn kỹ lưỡng hơn (HOÀN TOÀN MIỄN PHÍ), hãy liên hệ với Phòng khám BSGD Phú Đức!

——————————————————————

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA PHÚ ĐỨC